 |
| www.vitispharma.pl |
Liczne badania dotyczące laktoferyny przeprowadzone na przestrzeni kilkudziesięciu lat pozwoliły odkryć wiele ciekawych właściwości tego białka. Do najważniejszych właściwości należą: obrona organizmu przed różnymi drobnoustrojami, działanie immunomodulujące, przeciwzapalne oraz pomoc w przyswajaniu składników odżywczych, głównie żelaza. Laktoferyna (LF) jest bioaktywnym białkiem należącym
do rodziny transferyn - białek wiążących jony żelaza. Po raz pierwszy zostało zidentyfikowane w mleku krowim w 1939 roku. Białko to powszechnie występuje w organizmie człowieka i innych ssaków. Wytwarzane jest przez komórki nabłonka i dlatego obecne jest w wydzielinach na powierzchni błon śluzowych i w płynach ustrojowych (np. ślinie, sokużołądkowym, wydzielinach dróg oddechowych, rodnych,
a także w pocie czy łzach). Największe stężenie laktoferyny występuje jednak w siarze i mleku następującemu zaraz po niej (dotyczy to zarówno człowieka jak i innych ssaków).
W badaniach potwierdzono aktywność laktoferyny wobec drobnoustrojów polegającą m.in. na zabijaniu lub
hamowaniu wzrostu i namnażania bakterii, wirusów, grzybów i pierwotniaków. Ta specyficzna aktywność wynika m.in. z ograniczenia dostępności żelaza (pierwiastka niezbędnego do wzrostu drobnoustrojów patogennych), ale także ze zmiany przepuszczalności błon i ścian komórkowych. Organizm ssaków wykształcił system ochrony zapasów żelaza przed dostępem mikrobów, istotnym elementem tego systemu jest wiązanie pierwiastka przez laktoferynę. Ponadto wysokie powinowactwo laktoferyny do żelaza wpływa na jego lepsze przyswajanie z pokarmu oraz zapobiega powstawaniu wolnych rodników uszkadzających nabłonek jelita (działanie antyoksydacyjne).
Laktoferyna jest naturalnym immunomodulatorem.W zależności od aktualnego stanu organizmu reguluje
odpowiedź immunologiczną. Mobilizacja układu odpornościowego będzie niezbędna w przypadku eliminacji
zakażenia, gdy potrzebna jest większa aktywność czynników prozapalnych. Hamowanie nadmiernie aktywowanego układu odpornościowego znajduje zastosowanie w wygaszaniu stanów zapalnych w przebiegu alergii, chorób autoimmunologicznych czy też w przewlekłych zakażeniach.
Laktoferyna odgrywa ważną rolę w ochronie i stymulacji wzrostu tkanek jelit u noworodków (ten mechanizm ma szczególne znaczenie u wcześniaków). Mechanizmy odpornościowe jelita po urodzeniu są niedojrzałe i kształtują się dopiero wraz z wiekiem. W związku z niedostatecznie dojrzałą ścianą jelit, przechodzenie bakterii z jelita do krążenia jest ułatwione. Laktoferyna stymuluje dojrzewanie komórek nabłonka jelit, co prowadzi do zmniejszenia ryzyka występowania infekcji oraz alergii pokarmowych u dzieci. W badaniach klinicznych wykazano zmniejszenie ryzyka wystąpienia sepsy (zakażenia ogólnoustrojowego) u wcześniaków z bardzo niską masą urodzeniową.
Laktoferyna wpływa na prawidłowy rozwój naturalnej mikroflory jelit (działanie bifidogenne). Kolonizacja jelita dziecka przez bakterie rozpoczyna się w chwili narodzin, początkowo
następuje drogą zstępującą przez bakterie zasiedlające układ rozrodczy i pokarmowy matki, a następnie poprzez karmienie piersią. Dziecko otrzymuje korzystne bakterie znajdujące się na sutku i skórze matki. U dzieci urodzonych przedwcześnie, które wymagają umieszczenia w inkubatorze, oraz noworodków
karmionych sztucznie może dochodzić do rozwoju mikroflory potencjalnie patogennej przez brak naturalnej suplementacji składników odpornościowych od matki. Laktoferyna i jej pochodne peptydy ograniczają wzrost bakterii patogennych w jelicie jednocześnie ułatwiając wzrost korzystnych bakterii probiotycznych kształtujących naturalną mikroflorę.
Noworodek tuż po urodzeniu otrzymuje duże ilości laktoferyny wraz z pokarmem matki. Mleko matki zawiera składniki odżywcze i bioaktywne niezbędne do prawidłowego rozwoju niemowlęcia. Należą do nich: białka, witaminy, składniki mineralne, węglowodany, tłuszcze, hormony, enzymy, czynniki wzrostowe oraz komórki odpornościowe. Taki skład czyni mleko matki najlepszym pokarmem dla noworodka i niemowlęcia. Dieta dziecka karmionego naturalnie zawiera laktoferynę pochodzącą z pokarmu matki. W przypadku, gdy niemożliwe jest karmienie piersią, powinno się stosować mieszanki mleczne o składzie najbardziej zbliżonym do mleka matki. Mleko krowie w naturalnej postaci nie nadaje się do żywienia niemowląt, dlatego zostało zastąpione mlecznymi mieszankami modyfikowanymi na bazie mleka krowiego.
Mieszanki modyfikowane są możliwie jak najbardziej upodobnione do naturalnego pokarmu kobiecego, jednak nie są identyczne. Mleka modyfikowane, dostępne na polskim rynku, nie zawierają znaczących ilości laktoferyny. Zawartość laktoferyny jest w nich zazwyczaj śladowa i z tego powodu podaż tego białka u dzieci karmionych sztucznie może być niewystarczająca. W takiej sytuacji uzasadniona wydaje się potrzeba dodatkowej suplementacji diety niemowląt i dzieci preparatami zawierającymi laktoferynę. Przy czym warto
wspomnieć, że podawanie białka zarówno dzieciom starszym jak i niemowlętom jest całkowicie bezpieczne. Na podstawie dotychczasowych badań nie stwierdzono występowania jakichkolwiek działań niepożądanych po zastosowaniu nawet dużych dawek laktoferyny, dlatego składnik ten został uznany przez Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA) za „ogólnie uznany za bezpieczny” (posiada certyfikat GRAS).
do rodziny transferyn - białek wiążących jony żelaza. Po raz pierwszy zostało zidentyfikowane w mleku krowim w 1939 roku. Białko to powszechnie występuje w organizmie człowieka i innych ssaków. Wytwarzane jest przez komórki nabłonka i dlatego obecne jest w wydzielinach na powierzchni błon śluzowych i w płynach ustrojowych (np. ślinie, sokużołądkowym, wydzielinach dróg oddechowych, rodnych,
a także w pocie czy łzach). Największe stężenie laktoferyny występuje jednak w siarze i mleku następującemu zaraz po niej (dotyczy to zarówno człowieka jak i innych ssaków).
W badaniach potwierdzono aktywność laktoferyny wobec drobnoustrojów polegającą m.in. na zabijaniu lub
hamowaniu wzrostu i namnażania bakterii, wirusów, grzybów i pierwotniaków. Ta specyficzna aktywność wynika m.in. z ograniczenia dostępności żelaza (pierwiastka niezbędnego do wzrostu drobnoustrojów patogennych), ale także ze zmiany przepuszczalności błon i ścian komórkowych. Organizm ssaków wykształcił system ochrony zapasów żelaza przed dostępem mikrobów, istotnym elementem tego systemu jest wiązanie pierwiastka przez laktoferynę. Ponadto wysokie powinowactwo laktoferyny do żelaza wpływa na jego lepsze przyswajanie z pokarmu oraz zapobiega powstawaniu wolnych rodników uszkadzających nabłonek jelita (działanie antyoksydacyjne).
Laktoferyna jest naturalnym immunomodulatorem.W zależności od aktualnego stanu organizmu reguluje
odpowiedź immunologiczną. Mobilizacja układu odpornościowego będzie niezbędna w przypadku eliminacji
zakażenia, gdy potrzebna jest większa aktywność czynników prozapalnych. Hamowanie nadmiernie aktywowanego układu odpornościowego znajduje zastosowanie w wygaszaniu stanów zapalnych w przebiegu alergii, chorób autoimmunologicznych czy też w przewlekłych zakażeniach.
Laktoferyna odgrywa ważną rolę w ochronie i stymulacji wzrostu tkanek jelit u noworodków (ten mechanizm ma szczególne znaczenie u wcześniaków). Mechanizmy odpornościowe jelita po urodzeniu są niedojrzałe i kształtują się dopiero wraz z wiekiem. W związku z niedostatecznie dojrzałą ścianą jelit, przechodzenie bakterii z jelita do krążenia jest ułatwione. Laktoferyna stymuluje dojrzewanie komórek nabłonka jelit, co prowadzi do zmniejszenia ryzyka występowania infekcji oraz alergii pokarmowych u dzieci. W badaniach klinicznych wykazano zmniejszenie ryzyka wystąpienia sepsy (zakażenia ogólnoustrojowego) u wcześniaków z bardzo niską masą urodzeniową.
Laktoferyna wpływa na prawidłowy rozwój naturalnej mikroflory jelit (działanie bifidogenne). Kolonizacja jelita dziecka przez bakterie rozpoczyna się w chwili narodzin, początkowo
następuje drogą zstępującą przez bakterie zasiedlające układ rozrodczy i pokarmowy matki, a następnie poprzez karmienie piersią. Dziecko otrzymuje korzystne bakterie znajdujące się na sutku i skórze matki. U dzieci urodzonych przedwcześnie, które wymagają umieszczenia w inkubatorze, oraz noworodków
karmionych sztucznie może dochodzić do rozwoju mikroflory potencjalnie patogennej przez brak naturalnej suplementacji składników odpornościowych od matki. Laktoferyna i jej pochodne peptydy ograniczają wzrost bakterii patogennych w jelicie jednocześnie ułatwiając wzrost korzystnych bakterii probiotycznych kształtujących naturalną mikroflorę.
Noworodek tuż po urodzeniu otrzymuje duże ilości laktoferyny wraz z pokarmem matki. Mleko matki zawiera składniki odżywcze i bioaktywne niezbędne do prawidłowego rozwoju niemowlęcia. Należą do nich: białka, witaminy, składniki mineralne, węglowodany, tłuszcze, hormony, enzymy, czynniki wzrostowe oraz komórki odpornościowe. Taki skład czyni mleko matki najlepszym pokarmem dla noworodka i niemowlęcia. Dieta dziecka karmionego naturalnie zawiera laktoferynę pochodzącą z pokarmu matki. W przypadku, gdy niemożliwe jest karmienie piersią, powinno się stosować mieszanki mleczne o składzie najbardziej zbliżonym do mleka matki. Mleko krowie w naturalnej postaci nie nadaje się do żywienia niemowląt, dlatego zostało zastąpione mlecznymi mieszankami modyfikowanymi na bazie mleka krowiego.
Mieszanki modyfikowane są możliwie jak najbardziej upodobnione do naturalnego pokarmu kobiecego, jednak nie są identyczne. Mleka modyfikowane, dostępne na polskim rynku, nie zawierają znaczących ilości laktoferyny. Zawartość laktoferyny jest w nich zazwyczaj śladowa i z tego powodu podaż tego białka u dzieci karmionych sztucznie może być niewystarczająca. W takiej sytuacji uzasadniona wydaje się potrzeba dodatkowej suplementacji diety niemowląt i dzieci preparatami zawierającymi laktoferynę. Przy czym warto
wspomnieć, że podawanie białka zarówno dzieciom starszym jak i niemowlętom jest całkowicie bezpieczne. Na podstawie dotychczasowych badań nie stwierdzono występowania jakichkolwiek działań niepożądanych po zastosowaniu nawet dużych dawek laktoferyny, dlatego składnik ten został uznany przez Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA) za „ogólnie uznany za bezpieczny” (posiada certyfikat GRAS).
Bibliografia:
Artym J.: Laktoferyna – niezwykłe białko, Borgis, Warszawa, 2012
Artym J.: Udział laktoferryny w gospodarce żelazem w organizmie. Część II. Działanie przeciwmikrobiologiczne i przeciwzapalne poprzez sekwestrację żelaza, Postępy Hig. Med. Dośw. (online), 2008; 62: 599-611
Artym J.: Rola laktoferryny w prawidłowym rozwoju noworodka, Postępy Hig. Med. Dośw. (online), 2005; 59: 421-432
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz